śp. prof. dr hab. Barbara Czopek-Kopciuch (1952-2020)
Instytut Języka Polskiego PAN
barbara.czopek (at) ijp.pan.pl
https://ijp.pan.pl/odeszli-od-nas/prof-dr-hab-barbara-czopek-kopciuch/archiwalna-strona-pracownicza/
Zainteresowania badawcze:
onomastyka, historia języka, kontakty językowe
Funkcje:
przewodnicząca Rady Naukowej PTOkierownik Pracowni Onomastyki w IJP PAN; redaktor naczelny czasopisma Onomastica;
członek Komitetu Językoznawstwa PAN (przewodnicząca Sekcji Onomastycznej);
Granty badawcze:
Grant nr 1 HO1 DO 1029 „Nazwy wodne Polski” realizowany w okresie 11.10.2005-10.10.2008 w Instytucie Języka Polskiego PAN w Krakowie – kierownik grantu i główny wykonawca (jeden z 7);
Grant Nr 11H 12 025881 „Elektroniczny słownik hydronimów Polski” realizowany w terminie 17.12.2012 do 16.12. 2015 – projekt NPRH – kierownik projektu http://eshp.ijp.pan.pl/;
Grant Nr 11 H 13024682 – Najczęstsze nazwiska w Polsce – współczesność i historia. Słownik elektroniczny – realizowany w latach 2014-2020 – projekt NPRH – wykonawca.
Publikacje:(według bibliografii zestawionej na: https://ijp.pan.pl/odeszli-od-nas/prof-dr-hab-barbara-czopek-kopciuch/archiwalna-strona-pracownicza/)
Monografie
- Nazwy miejscowe dawnej ziemi chełmskiej i bełskiej (w granicach dzisiejszego państwa polskiego), Wrocław 1988
- Adaptacje niemieckich nazw miejscowych w języku polskim, Kraków 1995
- (współautorka, od t. VIII redaktor) Nazwy miejscowe Polski, t. I (A-B), Kraków 1996, t. II (C-D), Kraków 1997, t. III (E-I), Kraków 1999 , t. IV (J-Kn), Kraków 2001, t. V (Ko-Ky), Kraków 2003, t. VI (L-Ma), Kraków 2005, t. VII (Mą –N), Kraków 2008, t. VIII (O-Pn), Kraków 2009, t. IX (Po-Q), Kraków 2013 (autorka 3.000 haseł sygnowanych inicjałem BCz; autorka haseł opracowanych do dalszych tomów słownika)
- (współautorka), Mały słownik odmiany nazw własnych, Kraków 2002 (część dotycząca odmiany nazw geograficznych i firmowych).
- Nazwiska polskie w Zagłębiu Ruhry, Kraków 2004
- (współautorka) Lexicon den Familiennamen polnischer Herkunft im Ruhrgebiet , t. I (A-L), Kraków, 2006, t. II (M-Ż) Kraków 2010 (autorka ponad 13 tysięcy haseł słownikowych: litery A, B, C, E, K, Q, S oraz artykułów dotyczących języka Polaków w Zagłębiu Ruhry, cech gwarowych oraz sposobów adaptacji nazwisk do języka niemieckiego w części wstępnej Słownika)
- Barbara Czopek-Kopciuch, Urszula Bijak, Aleksandra Cieślikowa, Mały słownik nazw polskich miast, państw Europy ich stolic i mieszkańców, Kraków 2010
Artykuły
- Przymiotniki na -alny, -arny w historii języka polskiego na tle słowiańskim, Polonica IV, 1978, s. 203-214.
- Apelatyw majdan w toponimii polskiej, Onomastica XXIX, 1984, s. 69-86.
- Nazwy miejscowe od nazw wodnych w dorzeczu Bugu na pograniczu polsko-ukraińskim i polsko-białoruskim, Belarusskaja onomastika, Minsk 1985, s. 81-87.
- The Ukrainian Influences in the Place Names along the Border of the Eastern Part of Poland. PICOS 15 Resumees, 1984, 41; też PICOS 15, 1985, T. 5, 25-31 (Mikrofilm).
- Ukraińskie wpływy językowe w nazwach dawnej ziemi chełmskiej i bełskiej, Formacje hybrydalne w językach w językach słowiańskich, Lublin 1986, s. 137-144.
- Personennamen in den Ortsnamen deutscher Herkunft auf dem Gebiet Polens. PICOS 18, 1993, druk Tübingen 1999, 311-320.
(wspólnie z E. Rymarem), Nazwy młynów i osad młyńskich na terenie dawnej Nowej Marchii, OSG, XVIII (1993), s. 61-115. - Das frühmittelalterliche Kraków als städtisches Zentrum der Fürstenmacht – im Lichte der Ortsnamen, Burg-Burgstadt-Stadt, Berlin 1994, 10-20.
(wspólnie z E. Rymarem), Anojkonimy na terenie dawnej Nowej Marchii, OSG XX (1996), 13-100. - Nazwy miejscowe Polski, Działalność naukowa PAN (Wybrane zagadnienia), Warszawa 1996, s. 17.
- Badania onomastyczne w Polsce (1990-96), Acta Onomastica, Ročnik XXXVII, Praha 1996, s. 36-46.
- Przynależność językowa Nowej Marchii w świetle danych toponomastyki, /w:/ Onomastyka i Dialektologia, Warszawa 1997, 55-65
- (wspólnie z J. Dumą) Zum Verhältnis von Orts- und Gewässernamen im Gebiet um Stettin, OSG (Onomastica Slavogermanica) XXIII, 1998, 239-252.
- Onymische Interferenz als die Methode der Untersuchungen den Namen auf den ethnischgemischten Grenzgebieten, PICOS 19, Aberdeen 1998, t. II, 66-73.
- Ortsnamen auf -burg in slavischen Laendern, /w:/ Florilegium Linguisticum. festschrift fuer Wolfgang P. Schmid zum 70. Geburtstag, Franffurt a.Main 1999, 55-63
- Jeszcze o nazwach miejscowych na -owy. /w:/ Studia i Materiały Polonistyczne, t. IV, Piotrków Trybunalski 1999, 271-276.
- Elementy niemieckie w nazewnictwie miejscowym Polski południowo-wschodniej [w:] Kontakty językowe polszczyzny na pograniczu wschodnim. Prace ofiarowane Profesorowi Januszowi Riegerowi, Warszawa 2000, 47-53
- Nazwy miejscowe Rachanie, Uchanie – dzierżawcze czy rodowe?, XII OKO, Toponimia i oronimia, Kraków 2001, s. 113-124.
- Fremde Ortsnamen in Polnischen Texten, Biblioteca Filoloxica Galega/Instituto da Lingua Galega, ICOS XX, Santiago 1999, druk A Coruna 2002, 821-828 (CD-ROM).
- Holländische Siedlungsbewegung und Ortsnamen Holendry in Polen, [w:] Sprachkontakte. Niederländisch, deutsch und Slawisch östlich von Elbe und Saale, hrsg. von D. Stellmacher, Frankfurt am Main 2004, s. 323-336.
- Nick – nowa kategoria antroponimiczna? [w:] Współczesne odmiany języka narodowego, Łódź 2004, s. 106-111.
- Namen der Länder und Nationalitäten. Geschichte und Gegenwart. (Bemerkungen über Wortbildungsstruktur), [w:] Völkernamen-Ländernamen – Landschaftsnamen. Onomastica Lipsiensia, Leipzig 2004, s.129-139.
- Stanisław Frycie okiem językoznawcy widziany [w:] W kręgu literatury i języka, red. A. Grochulska, Piotrków Trybunalski 2005, s. 15-20.
- Nazwiska od przezwisk dwuczłonowych w Zagłębiu Ruhry, [w:] Munuscula linguistica in honorem Alexandrae Cieślikowa oblata, Kraków 2006, s. 143-155.
- Polnische Namen in Deutschland (am Beispiel des Ruhrgebietes),[w:] Proceedings of the XXI International Congress of Onomastic Sciences, t. III, Uppsala 2007, 82-88.
- Nazwiska polskie w Zagłębiu Ruhry a nazwiska w Polsce, Onomastica L, 243-254
- O Nawrockim, Nawrocie i nawrocie [w:] W świecie humanistycznych wartości, red. S. Frycie, Piotrków Trybunalski 2006, s. 11-33
- Das polnische Personennamensystem (wraz z A. Cieślikową i K. Rymutem), [w:] Europaeische Personennamensysteme, Hamburg 2007, baar Verlag, 587-596
- (wspólnie z Urszulą Bijak) Imiona w nazwach jezior i stawów w Polsce [w:] Jezikoslovni zapiski 13 (1-2). Merkujev Zbornik Ljublana 2007, 59-68
- Imiona nosicieli nazwisk polskiego pochodzenia w Herne (Zagłębie Ruhry), [w:] Studia linuistica i honorem Edvardi Breza, wyd. Uniwersytetu Kazimierz Wielkiego, Bydgoszcz 2008, 37-54.
- (wspólnie z Aleksandrą Cieślikową), The old and the new in onomastic studies: the Polish experience [w:] „Onoma” 41 (2010), red. Richard Coates, ICOS, s. 271-294
- Polnische Familiennamen im Deutschen. Dargestellt am Beispiel der polnischen Familiennamen im Ruhrgebiet [w:] Familiennamen im Deutschen. Erforschung und Nachschlagewerke, red. K. Hengst i D.Krueger, Leipziger Universitaetsverlag GMBH, Leipzig 2011, s. 189-201.
- Instytut Języka Polskiego PAN i jego dyrektorzy, [w:] Język polski – wczoraj, dziś, jutro…, red, B. Czopek-Kopciuch, P. Żmigrodzki, Kraków 2010, LEXIS, s. 61-6
- Geographical names deriving from Saints’ names (Patrocinia) in Poland, [w:] Patrociny settlement names in Europe, „Onomastica Uralica” 8 (2011), Debrecen-Helsinki, s. 227-245.
- Zachodnioeuropejskie poglądy na chrematonimię, [w:] Chrematonimia jako fenomen współczesności, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2011, s. 125-132.
- Vornamen von polnischen Immigranten im Ruhrgebiet, XXIII ICOS, Kanada (w druku)
- Baza mroz w polskich toponimach i antroponimach, w: W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych, red. I. Łuc, M. Pogłódek, Katowice 2012, s. 131-142.
- Prace Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych przy MSWiA [w:] Archiwum Fotogrametrii i Teledetekcji, t. 23, 2012, 71-9.
- Frekwencja i geografia imion najrzadziej nadawanych w Polsce w latach 1995-2010, [w:] Onomastica LVII, 2013, 71-93
- Names of Companies in Poland [w:] Onomastics in Contemporary Public Space, Newcastle upion Tyne, 2013, 11 stron
- Imiona nadawane w Warszawie w latach 1995-2010, [w:] Niejedno ma imię… Prace onomastyczne i dialektologiczne dedykowane Profesor Ewie Wolnicz-Pawłowskiej, Warszawa 2013, 12 stron
- Onomastyka przyszłości, [w:] Polonica XXXIV, 2014, 167-171.
- Works of the Commission on Names of the Localities and Physiographical Objects of the Ministry of Internal Affairs and Administration, [w:] Proceedings of the XXIV ICOS, Barcelona 2014, 2501-2507